W ostatnich latach setki tysięcy Polaków zdecydowało się na powrót z emigracji do kraju. Dane zebrane przez Główny Urząd Statystyczny pokazują, że pod koniec ubiegłego roku poza granicami Polski czasowo przebywało blisko 1,9 miliona osób, czyli o 340 tysięcy mniej niż rok wcześniej. Mimo to, wielu z tych, którzy wrócili, przeżywa ogromne rozczarowanie, próbując na nowo odnaleźć się w polskich realiach.
Kryzys w Wielkiej Brytanii i Odpływ Imigrantów
Spadek liczby polskich emigrantów można powiązać z kryzysem gospodarczym w Wielkiej Brytanii, który znacząco wpłynął na tamtejszy rynek pracy. Kryzys ten nie tylko zmniejszył liczbę nowych imigrantów napływających w poszukiwaniu pracy, ale także skłonił wielu Polaków, którzy osiedlili się na Wyspach, do powrotu do ojczyzny. Raport Global Migration Policy Institute, przygotowany na zlecenie BBC, potwierdza, że odpływ pracowników z Europy Środkowo-Wschodniej, zwłaszcza z Polski, stanowi coraz większy problem dla brytyjskiej gospodarki.
Emigracja i Jej Zmieniająca się Dynamika
Pomimo spadku liczby emigrantów, warto zauważyć, że liczba Polaków przebywających w krajach Unii Europejskiej jest wciąż znacznie wyższa niż w pierwszych latach po przystąpieniu Polski do UE. Najwięcej z nich mieszka nadal w Wielkiej Brytanii, Niemczech, Irlandii oraz we Włoszech.
Około 75% emigrantów z Polski przebywa za granicą przez co najmniej rok, a większość tych wyjazdów ma związek z poszukiwaniem lepszych perspektyw zawodowych. Coraz częściej jednak do krajów emigracyjnych dołączają członkowie rodzin, co sprawia, że migracja staje się nie tylko kwestią pracy, ale także trwałego osiedlenia się poza Polską.
Skutki dla Brytyjskiej Gospodarki
Z raportu przygotowanego dla Home Office wynika, że odpływ emigrantów, zwłaszcza z Polski, będzie miał poważne skutki dla brytyjskiej gospodarki. Imigracja zarobkowa przynosiła brytyjskiemu budżetowi rocznie 14,2 miliarda funtów, a znaczne zmniejszenie liczby pracowników z nowych państw UE, takich jak Polska, wpłynie negatywnie na różne sektory gospodarki. W 2009 roku liczba emigrantów z krajów, które przystąpiły do UE w 2004 roku, spadła aż o 33% w stosunku do roku poprzedniego.
Emigracja Coraz Mniej Opłacalna
Jednym z kluczowych powodów, dla których Polacy decydują się na powrót do kraju, jest malejąca opłacalność pracy za granicą. Jak zauważa prof. Krystyna Iglicka z warszawskiej Szkoły Głównej Handlowej, coraz mniej osób decyduje się na emigrację, nawet z biedniejszych regionów Polski, takich jak Podkarpacie czy Podlasie. Badania przeprowadzone przez Iglicką na grupie 650 polskich emigrantów wskazują, że emigracja zarobkowa nie przynosi już takich korzyści, jak miało to miejsce w pierwszych latach po wstąpieniu Polski do Unii Europejskiej.
Według raportu „Gazety Prawnej”, blisko 90% Polaków pracujących w Wielkiej Brytanii zarabia mniej niż 400 funtów tygodniowo brutto, co przy obecnym kursie wynosi około 6,5 tysiąca złotych miesięcznie. Jednak rzeczywiste zarobki w takich zawodach jak sprzątanie, budownictwo czy kelnerstwo są jeszcze niższe – około 6 funtów za godzinę, co daje około 1000 funtów miesięcznie. Zestawiając to z rosnącymi kosztami życia w Wielkiej Brytanii, emigracja staje się coraz mniej atrakcyjna, a wynagrodzenia coraz bardziej zbliżone do średnich zarobków w Polsce.
Koszty Życia w Wielkiej Brytanii
Choć zarobki w Wielkiej Brytanii mogą nadal wydawać się wyższe niż w Polsce, koszty życia w dużych miastach, takich jak Londyn, są zdecydowanie większe. Joanna z Częstochowy, pracująca jako kelnerka w kawiarni przy National Gallery, opisuje swoją sytuację finansową: „Wynajęcie pokoju na przedmieściach Londynu kosztuje mnie 400 funtów miesięcznie, dojazdy to kolejne 200 funtów, a jedzenie pochłania następne 200 funtów. Po odliczeniu tych wydatków, z wypłaty nie zostaje mi prawie nic.”
Powrót do Polski – Rzeczywistość Konfrontowana z Oczekiwaniami
Mimo wysokich kosztów życia na emigracji, wielu Polaków po powrocie do kraju przeżywa ogromne rozczarowanie. Poszukiwanie pracy okazuje się trudniejsze, niż się spodziewano, a biurokracja i ograniczone możliwości zatrudnienia często powodują frustrację. Arkadiusz Wodecki, który po pięciu latach na Wyspach wrócił do Polski, opisuje swoje doświadczenia: „Spotkałem się z biurokratyczną ścianą, czekałem miesiącami, aby zarejestrować się jako bezrobotny. Szok kulturowy po powrocie do Polski był ogromny. Dopiero po roku, po ciężkiej depresji, udało mi się znaleźć pracę.”
Wnioski
Powrót z emigracji do Polski często wiąże się z wielkim rozczarowaniem. Choć życie za granicą staje się coraz mniej opłacalne, polski rynek pracy nie zawsze jest w stanie sprostać oczekiwaniom powracających emigrantów. Brak perspektyw i trudności z adaptacją sprawiają, że wielu Polaków, którzy wrócili do kraju, decyduje się ponownie na wyjazd za granicę.