Premierzy Wielkiej Brytanii

Premierzy Wielkiej Brytanii odgrywają ważną rolę w historii tego kraju oraz wpłynęli na wiele dziedzin życia nie tylko w Wielkiej Brytanii, ale również na całym świecie. Ich rządy miały wpływ na politykę, gospodarkę, kulturę i relacje międzynarodowe. Dlatego warto poznać premierów Wielkiej Brytanii, aby lepiej zrozumieć historię i kulturę tego kraju. Zwłaszcza dla Polaków mieszkających w UK, którzy chcą zintegrować się z lokalną społecznością i lepiej poznać historię i kulturę swojego kraju zamieszkania, znajomość premierów Wielkiej Brytanii może być bardzo pomocna. W tym artykule przyjrzymy się najważniejszym premierom Wielkiej Brytanii oraz ich wpływowi na historię kraju.

Premierzy Wielkiej Brytanii – Lista

Wielka Brytania od samego początku swojego istnienia miała wiele wybitnych polityków i premierów, którzy wpłynęli na kształtowanie jej historii. Oto lista premierów Wielkiej Brytanii od powstania urzędu:

• Robert Walpole (1721-1742)
• Spencer Compton, 1. hrabia Wilmington (1742-1743)
• Henry Pelham (1743-1754)
• Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle (1754-1756)
• William Cavendish, 4. książę Devonshire (1756-1757)
• Thomas Pelham-Holles, 1. książę Newcastle (1757-1762)
• John Stuart, 3. hrabia Bute (1762-1763)
• George Grenville (1763-1765)
• Charles Watson-Wentworth, 2. markiz Rockingham (1765-1766)
• William Pitt Młodszy (1766-1768)
• Augustus Henry Fitzroy, 3. książę Grafton (1768-1770)
• Frederick North, Lord North (1770-1782)
• Charles Watson-Wentworth, 2. markiz Rockingham (1782)
• William Petty, 2. hrabia Shelburne (1782-1783)
• William Pitt Młodszy (1783-1801)
• Henry Addington (1801-1804)
• William Pitt Młodszy (1804-1806)
• William Wyndham Grenville, 1. baron Grenville (1806-1807)
• William Henry Cavendish-Bentinck, 3. książę Portland (1807-1809)
• Spencer Perceval (1809-1812)
• Robert Banks Jenkinson, 2. hrabia Liverpool (1812-1827)
• George Canning (1827)
• Frederick John Robinson, 1. wicehrabia Goderich (1827-1828)
• Arthur Wellesley, 1. książę Wellington (1828-1830)
• Charles Grey, 2. hrabia Grey (1830-1834)
• William Lamb, 2. wicehrabia Melbourne (1834-1835)
• Sir Robert Peel (1834-1835)
• William Lamb, 2. wicehrabia Melbourne (1835-1841)
• Sir Robert Peel (1841-1846)
• John Russell, 1. hrabia Russell (1846-1852)
• Edward Geoffrey Smith-Stanley, 14. hrabia Derby (1852)
• George Hamilton-Gordon, 4. hrabia Aberdeen (1852-1855)
• Henry John Temple, 3. wicehrabia Palmerston (1855-1858)
• Edward Geoffrey Smith-Stanley, 14. hrabia Derby (1858-1859)
• Henry John Temple, 3. wicehrabia Palmerston (1859-1865)
• John Russell, 1. hrabia Russell (1865-1866)
• Edward Geoffrey Smith-Stanley, 14. hrabia Derby (1866-1868)
• Benjamin Disraeli (1868)
• William Ewart Gladstone (1868-1874)
• Benjamin Disraeli (1874-1880)
• William Ewart Gladstone (1880-1885)
• Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury (1885-1886)
• William Ewart Gladstone (1886)
• Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury (1886-1892)
• William Ewart Gladstone (1892-1894)
• Archibald Primrose, 5. hrabia Rosebery (1894-1895)
• Robert Gascoyne-Cecil, 3. markiz Salisbury (1895-1902)
• Arthur Balfour (1902-1905)
• Sir Henry Campbell-Bannerman (1905-1908)
• Herbert Henry Asquith (1908-1916)
• David Lloyd George (1916-1922)
• Andrew Bonar Law (1922-1923)
• Stanley Baldwin (1923-1924)
• Ramsay MacDonald (1924, 1929-1935)
• Stanley Baldwin (1924-1929, 1935-1937)
• Neville Chamberlain (1937-1940)
• Winston Churchill (1940-1945)
• Clement Attlee (1945-1951)
• Winston Churchill (1951-1955)
• Sir Anthony Eden (1955-1957)
• Harold Macmillan (1957-1963)
• Sir Alec Douglas-Home (1963-1964)
• Harold Wilson (1964-1970, 1974-1976)
• Edward Heath (1970-1974)
• James Callaghan (1976-1979)
• Margaret Thatcher (1979-1990)
• John Major (1990-1997)
• Tony Blair (1997-2007)
• Gordon Brown (2007-2010)
• David Cameron (2010-2016)
• Theresa May (2016-2019)
• Boris Johnson (2019-2022)
• Lizz Truss (2022)
• Rishi Sunak (obecnie)

Pierwszy premier Wielkiej Brytanii

Robert Walpole, który pełnił urząd premiera Wielkiej Brytanii w latach 1721-1742, uważany jest za pierwszego premiera w historii Wielkiej Brytanii. Walpole ugruntował swoją pozycję jako premier dzięki doskonałym zdolnościom politycznym i umiejętnością zarządzania parlamentem. Przeprowadził wiele reform, w tym reformę systemu podatkowego, która umocniła finanse państwa.

Margaret Thatcher

Margaret Thatcher, nazywana „Żelazną Damą”, była pierwszą kobietą, która objęła urząd premiera Wielkiej Brytanii i pełniła tę funkcję przez aż 11 lat, od 1979 do 1990 roku. Jej rządy przyniosły wiele zmian i reform, które wpłynęły na Wielką Brytanię i świat.

Jedną z najważniejszych decyzji podjętych przez Thatcherkę było wprowadzenie „rewolucji podatkowej”. Reforma ta polegała na znacznym obniżeniu stawek podatkowych dla najwyższych dochodów oraz ograniczeniu roli państwa w gospodarce. Miało to na celu zwiększenie inwestycji prywatnych, co z kolei miało doprowadzić do wzrostu gospodarczego. Ta polityka przyniosła pozytywne skutki, jednak skutki uboczne były zauważalne w postaci wzrostu ubóstwa i nierówności społecznych.

Kolejnym ważnym wydarzeniem, które zdefiniowało rządy Thatcherkowej, był konflikt z górnikami w latach 1984-1985. Rząd Thatchera podjął decyzję o zamknięciu wielu kopalń, co spotkało się z protestami i strajkami ze strony związków zawodowych. Konflikt ten był bardzo brutalny, a w wyniku starć zginęło wiele osób.

Innym ważnym aspektem rządów Thatcherkowej było jej podejście do Unii Europejskiej. Thatcher była krytyczna wobec Unii i uważała, że Wielka Brytania przekazuje zbyt wiele kompetencji na rzecz instytucji europejskich. W 1984 roku na szczycie UE w Fontainebleau negocjowała specjalne warunki dla Wielkiej Brytanii, co doprowadziło do zwiększenia autonomii kraju w ramach Unii Europejskiej.

Margaret Thatcher wprowadziła wiele zmian i reform, które miały na celu modernizację Wielkiej Brytanii i zmniejszenie roli państwa w gospodarce. Jej rządy przyniosły wiele pozytywnych skutków, ale również wywołały kontrowersje i opór ze strony niektórych grup społecznych.

Tony Blair

Tony Blair był premierem Wielkiej Brytanii w latach 1997-2007. Jego rządy charakteryzowały się dążeniem do modernizacji kraju oraz polityki społecznej. Blair prowadził politykę „New Labour”, która polegała na połączeniu tradycyjnych wartości lewicowych z elementami wolnego rynku.

Jednym z najważniejszych osiągnięć rządu Blaira był wprowadzenie powszechnego ubezpieczenia zdrowotnego NHS Direct. Blair wprowadził także wiele innych reform w dziedzinie opieki zdrowotnej, edukacji i zabezpieczenia społecznego.

Blair był również jednym z największych sojuszników Stanów Zjednoczonych w Europie. W wyniku ataków z 11 września 2001 roku, Blair zdecydował się poprzeć politykę prezydenta USA George’a W. Busha i wziąć udział w wojnie w Iraku. Decyzja ta była bardzo kontrowersyjna i spotkała się z silnym oporem ze strony opinii publicznej. Blair był krytykowany za to, że nie przedstawił wystarczających dowodów na istnienie broni masowego rażenia w Iraku, co było jednym z argumentów za przeprowadzeniem wojny.

Innym kontrowersyjnym wydarzeniem, które miało miejsce za rządów Blaira, było referendum w sprawie niepodległości Szkocji w 2014 roku. Blair był zwolennikiem utrzymania Szkocji w Wielkiej Brytanii i wziął aktywny udział w kampanii referendalnej. Mimo jego zaangażowania, ponad 44% głosujących opowiedziało się za niepodległością.

Rządy Tony’ego Blaira przyniosły wiele reform i zmian, które wpłynęły na Wielką Brytanię i Europę. Jednak jego rządy były również zdominowane przez kontrowersje, zwłaszcza związane z udziałem Wielkiej Brytanii w wojnie w Iraku.

David Cameron i Theresa May

David Cameron był premierem Wielkiej Brytanii w latach 2010-2016. Jego rządy charakteryzowały się przede wszystkim dążeniem do ograniczenia wydatków publicznych oraz reformą systemu emerytalnego. Cameron był również jednym z głównych zwolenników pozostania Wielkiej Brytanii w Unii Europejskiej. W 2016 roku zorganizował referendum w sprawie przynależności kraju do UE. Mimo jego zaangażowania w kampanii za pozostaniem w UE, większość brytyjskich wyborców opowiedziała się za opuszczeniem UE.

Theresa May zastąpiła Davida Camerona na stanowisku premiera Wielkiej Brytanii w 2016 roku. Jej rządy były skoncentrowane na przeprowadzeniu procesu wyjścia kraju z UE. May zdecydowała się na twardą linię negocjacji z UE, jednak nie udało jej się przeforsować swojego planu umowy brexitowej w parlamencie. May była krytykowana za brak konsultacji z parlamentem i brak jednoznacznej strategii negocjacyjnej.

W wyniku porażki May w negocjacjach z UE, w 2019 roku stanowisko premiera objął Boris Johnson. Jego rządy przyniosły znaczące zmiany w Wielkiej Brytanii, w tym reformy w dziedzinie opieki zdrowotnej i infrastruktury. Jednym z najważniejszych wydarzeń za rządów Johnsona był brexit, który został przeforsowany przez jego rząd. Johnson negocjował umowę brexitową z UE, która została podpisana w styczniu 2020 roku. Jednakże, proces wyjścia z UE był i jest nadal kontrowersyjny, a sama umowa brexitowa budzi wiele wątpliwości i krytyki ze strony różnych grup społecznych.

Rządy Davida Camerona i Theresy May były skupione przede wszystkim na przeprowadzeniu procesu wyjścia Wielkiej Brytanii z UE, który stał się jednym z najważniejszych wydarzeń w historii kraju. Choć proces ten był kontrowersyjny, to pozwolił on na przeprowadzenie znaczących reform w Wielkiej Brytanii i wpłynął na przyszłość kraju.

Boris Johnson

Boris Johnson był premierem Wielkiej Brytanii, pełniącym ten urząd od 2019 do 2022 roku. Jego rządy charakteryzują się kontrowersyjnymi decyzjami i polityką, która wywołuje wiele dyskusji.

Jednym z najważniejszych wydarzeń, które miało miejsce za czasów rządów Johnsona, był proces wyjścia Wielkiej Brytanii z Unii Europejskiej. Boris Johnson był jednym z liderów kampanii „Leave” i po wygranej kampanii został jednym z najważniejszych polityków odpowiedzialnych za negocjacje z UE. Jednym z najbardziej kontrowersyjnych momentów podczas procesu brexitu było wprowadzenie prawa, które dawało rządowi pełne uprawnienia do wprowadzenia zmian w umowie brexitowej bez zgody parlamentu. Decyzja ta spotkała się z silnym sprzeciwem opozycji i wywołała protesty na ulicach Wielkiej Brytanii.

Kolejnym wyzwaniem, które musiał stawić czoła Boris Johnson, była pandemia COVID-19. Wielka Brytania była jednym z krajów, które najwcześniej wprowadziły surowe obostrzenia mające na celu zahamowanie rozprzestrzeniania się wirusa. Jednocześnie, rząd Johnsona był krytykowany za brak skutecznej strategii walki z pandemią, co doprowadziło do wysokiej liczby zgonów i zachorowań. Kontrowersje wzbudziło również podejście rządu do szczepień przeciwko COVID-19, które początkowo było dość chaotyczne.

Poza kwestią brexitu i pandemii, rządy Johnsona były również krytykowane za brak skutecznej polityki w zakresie zmian klimatycznych oraz za podejście do problemów społecznych, takich jak ubóstwo czy nierówności społeczne. Wielu krytyków zarzuca mu również kontrowersyjne wypowiedzi oraz niski poziom kultury osobistej.

Mimo kontrowersji związanych z rządami Borisa Johnsona, jego polityka wydaje się być popularna wśród pewnych grup społecznych. Zwolennicy premiera chwalą go za podejście do kwestii brexitu, walkę z biurokracją oraz za jego politykę w zakresie inwestycji w służbę zdrowia i edukację.

Obecny Premier UK – Rishi Sunak

Rishi Sunak jest obecnie premierem Wielkiej Brytanii. Został zaprzysiężony na to stanowisko w listopadzie 2022 roku, po rezygnacji Borisa Johnsona z urzędu. Sunak jest politykiem Partii Konserwatywnej i jest jednym z najmłodszych premierów w historii Wielkiej Brytanii.

Przed objęciem stanowiska premiera, Sunak pełnił kilka kluczowych funkcji w rządzie, w tym Naczelnego Sekretarza Skarbu i Kanclerza Skarbu. Jest uważany za jednego z najbardziej wpływowych polityków w Wielkiej Brytanii i ma wiele doświadczenia w dziedzinie finansów i gospodarki.

Podsumowanie

Podsumowując, premierzy Wielkiej Brytanii odgrywali kluczową rolę w historii kraju i mieli wpływ na bieg wydarzeń na świecie. W artykule przedstawiliśmy listę premierów od początku istnienia urzędu oraz omówiliśmy najważniejsze osiągnięcia i kontrowersje związane z rządami wybranych premierów, takich jak Margaret Thatcher, Tony Blair, David Cameron, Theresa May i Boris Johnson. Przedstawiliśmy również obecnego premiera, Rishiego Sunaka. W artykule omówiliśmy również najgorzej ocenianych premierów Wielkiej Brytanii i wpływ ich rządów na historię kraju. Zachęcamy Polonię mieszkającą w UK do dalszego poznawania historii i kultury Wielkiej Brytanii, a w szczególności do zgłębiania postaci premierów, którzy kształtowali bieg historii kraju.